Beyin dokusuna elektrot yerleştirme fikri uzun süredir bilim dünyasının üzerinde çalıştığı bir konu. Beyin elektrodu 1960’lardan itibaren hayvanalar üzerinde başlanılarak günümüze kadar çeşitli uygulamalar ile gelişim gösterdi. Beyin-bilgisayar ara yüzleri (BCI) olarak bilinen bu teknoloji, beyin sinyallerini algılayarak cihazlara komut verme amacı taşıyor. Elan Musk’ın Neuralink şirketi de beyin çipleri üzerinde çalışan bir kuruluş. Yakın zamanda Neurolink, kablosuz beyin çipi implantını ilk defa bir insana yerleştirdiğini duyurdu
Neuralink’in beyin çipi cihazı, kafatasına yerleştirilen ve mikroskobik tellerle beyin aktivitesini okuyan madeni para büyüklüğünde bir implant. Bu cihaz, beyin sinyallerini kablosuz olarak bir alıcıya iletebiliyor. Şirket, domuzlar üzerinde yaptığı deneylerin ardından maymunların video oyunu oynamasını sağladı ve 2023’te ABD Gıda ve İlaç Dairesi’nden (FDA) insan deneyleri için onay aldı. İlk hasta üzerinde gerçekleştirilen implantasyonun ardından, hastanın iyi durumda olduğu ve ilk sonuçların umut verici olduğu belirtildi.
Beyin çipi teknolojisini bu kadar önemli yapan hedefleri arasında felçli ve nörolojik hastalıklara tedavi geliştirilmesi yer alıyor. Ancak yaygın kullanıma geçebilmesi için biyolojik uyumluluk, sinyal yorumlama hassasiyeti ve cihaz ömrü gibi önemli zorlukların aşılması gerekiyor.
Neuralink, bu alanda çalışan tek firma değil. Yine beyin çipleri üzerinde çalışan Synchron adındaki teknoloji firması da, felçli hastaların düşünce gücüyle bilgisayar kullanmasını sağlayan cihaz geliştirdi. Ayrıca, İsviçre’deki araştırmacılar, felçli bir adamın beyin ve omurilik arasındaki sinyalleri bypass ederek yürümesini sağladı.
Elan Musk’ın uzun vadeli vizyonu ise, insan beyni ve yapay zeka arasında bir sentez sağlayarak insanların yapay zeka tarafından geride bırakılmasını önlemek. Ancak uzmanlar, bu vizyonun uygulanabilirliği konusunda temkinli ve etik kaygıları dile getiriyor.
Musk’ın iddiaları cesur ve geleceğe yönelik olsa da, teknolojinin bilimsel, teknik ve etik zorlukların üstesinden gelmesi gerekiyor. İnsan/AI sentezi vizyonu, insanların teknolojiyle etkileşimini devrim niteliğinde değiştirebilir, ancak bu hedefe ulaşmak on yıllar sürebilir ve kapsamlı araştırmalar gerektiği söylenmektedir.