Ağrı konusunda erkekler ile kadınlar arasındaki hassasiyet farkını yaygın olarak bilinmektedir. Ağrı deneyimlerinin farklı olduğu bilinse de bunun açık olarak neyin sebep olduğu şu zamana kadar açıklanamamıştır.
Yakın zamanda Arizona Üniversitesi araştırmacıları ağrı üreten özel sinir hücreleri olan nosiseptörlerdeki işlevsel cinsiyet farklılıklarının olduğunu keşfetti. Bu çalışma, kavramsal olarak ağrının erkeklerde ve kadınlarda nasıl üretilebileceğine dair anlayışı büyük ölçüde genişletecek.
Ağrının hissedilmesi genel olarak vücudumuzda bulunan nosiseptörler tarafından gerçekleştirilir. Nosiseptörler, hasar veya yaralanma nedeniyle aktive olduklarında, omurilik yoluyla beyne, ağrının algılanmasıyla sonuçlanan bir sinyal gönderir.
Çalışma grubu daha önceki kronik ağrı ve uyku arasındaki ilişkiye ilişkin araştırmalarının ardından bu çalışmada da prolaktin ve oreksin B isimli iki maddeyi kullandılar. Prolaktin hormonu emzirme ve meme dokusunun oluşması ve gelişmesinden sorumludur. Oreksin B ise bir nörotransmitter olup uyanık kalmayı teşvik eder.
Çalışmanın asıl amacı prolaktin ve oreksin B’nin düşük oranda kullanıldığında ağrı üretilmesine izin verebilecek nosiseptör aktivasyon eşikleri üzerindeki etkisinin test edilmesi amaçlandı. Deney sonucunda Porreca, “Erkeklerde ve kadınlarda (hayvanlarda veya insanlarda) nosiseptör eşiklerini değiştiren şeyin tamamen farklı olabileceğini bulduk” dedi. “Aktivasyon için bu eşikleri düşüren duyarlılaştırıcı maddeleri eklediğimizde, prolaktinin erkek hücreleri değil, yalnızca kadın hücrelerini duyarlı hale getirdiğini ve oreksin B’nin dişi hücreleri değil yalnızca erkek hücreleri duyarlı hale getirdiğini bulduk.” yorumunda bulundu.
Peki bu keşif ne anlama geliyor?
Şu ana kadar ağrıya neden olan mekanizmaların cinsiyet farkı olmaksızın ağrı şiddetinin oluşturulduğu varsayılmıştı. Ancak, cinsiyetler üzerindeki farklılıklar kadınlarda prolaktin kaynaklı nosiseptör duyarlılığının önlenmesinin, kadınlarda yaygın olan ağrı bozukluklarının tedavisi için geçerli bir yaklaşımı temsil edebileceğine inanırken, oreksin B kaynaklı duyarlılığın hedeflenmesinin, erkeklerde nosiseptör aktivasyonuyla ilişkili ağrı durumlarının tedavisini iyileştirebileceğine düşünülüyor. Özellikle nedeni ve tedavisi olmayan fibromiyaljinin erkeklere oranla kadınlarda daha fazla gözükmesi potansiyel ağrı tedavisinde yeni yaklaşımlar geliştirebileceğine inanılmaktadır.